Estimated reading time: 6 minuten

Drie inzichten van Daniel Willingham die elke L&D-professional helpt om leren op het werk écht leuk en effectief te maken.

Onlangs zag ik een interessante video van professor Daniel Willingham. Als psycholoog aan de University of Virginia vertelde hij zijn afstuderende studenten hoe ze zich na hun studie steeds verder kunnen ontwikkelen. Hoewel het in eerste instantie over ‘levenslang leren’ lijkt te gaan, ging de kern van zijn verhaal over het verschil tussen leren op school en leren daarna. Op school leer je vooral wat anderen belangrijk vinden dat je leert, vaak om een diploma te halen. Maar in het echte leven leer je anders, veel meer zelfstandig. Willingham zette me aan het denken over wat dit betekent voor de manier waarop we leren in onze organisatie mogelijk maken.

Op school is leren vaak eenrichtingsverkeer

Op school is leren vaak eenrichtingsverkeer. De lesstof is vastgelegd in een programma, gericht op het behalen van een diploma. Buiten school, en zeker op het werk, zou je willen dat leren veel actiever is en dat je zelf kunt bepalen wat je leert. Hoewel L&D  trainingen en e-learnings aanbiedt die gepersonaliseerd kunnen worden, bepaalt de organisatie nog steeds wat medewerkers moeten leren, net als op school. Willingham zegt dat dit niet de beste manier is om te blijven leren na je schooltijd.

De video van Willingham laat zien dat succesvol ‘levenslang leren’ een andere aanpak nodig heeft, die beter past bij hoe ons geheugen werkt. Hij noemt drie belangrijke principes voor effectieve, continue ontwikkeling. Hij gebruikt daarbij een verrassend voorbeeld: een bowlingbal in je koelkast.

De Drie Principes van Effectief, Continu Leren

Principe 1: Zie Leren als Onderzoeken en Begrijpen

Willingham daagt ons uit om leren niet langer te zien als iets passiefs, maar als een actieve ontdekkingstocht. Een tocht waarbij je nieuwsgierig bent en plezier hebt in nieuwe ervaringen. Het gaat erom kennis op te doen waardoor je vragen gaat stellen, uitdagingen aangaat en wilt begrijpen hoe dingen precies werken.

Hij geeft een opvallend voorbeeld: stel je vindt een bowlingbal in je koelkast. Je denkt dan waarschijnlijk niet meteen na over de stevigheid van de plankjes of de temperatuur van de bal. Je zult je eerder afvragen: “Hoe komt die bal hier? Wie heeft dit gedaan?” Dit laat zien dat we van nature op zoek zijn naar feiten en willen begrijpen voordat we conclusies trekken.

Voor L&D-professionals betekent dit principe: Probeer op verschillende manieren in het leren de natuurlijke nieuwsgierigheid van medewerkers te stimuleren. Dit geeft medewerkers de kans om zelf actief te onderzoeken en te begrijpen. Dit werkt beter dan alleen maar informatie geven. Denk aan leren op de werkplek, intervisie en het opzetten van groepen waarin mensen van elkaar leren.

Principe 2: Zorg voor een Stimulerende en Toegankelijke Leeromgeving

We zijn allemaal nieuwsgierig, maar die nieuwsgierigheid duurt vaak niet lang. Veel apps en sociale media proberen onze aandacht vast te houden door steeds dezelfde soort dingen te laten zien. Maar na een tijdje op TikTok of een ander platform weet je het wel. Het zorgt niet echt voor voldoening of maakt dat je veel leert. In een goede leeromgeving, zoals een kleuterklas, zijn er steeds nieuwe dingen te zien en te doen.

Willingham zegt dat we onszelf moeten omringen met steeds nieuwe, interessante en makkelijk te vinden informatie om onze leergierigheid te blijven voeden. Afwisseling kun je natuurlijk ook krijgen door informatie anders aan te bieden in een andere omgeving.

Voor L&D- en HRM-professionals betekent dit principe:  Verzamel en bied  verschillende soorten leermaterialen aan, die passen bij verschillende manieren van leren. Zorg ervoor dat kennis makkelijk te vinden is, moedig het delen van kennis binnen de organisatie aan en zorg ervoor dat mensen in aanraking komen met nieuwe ideeën en uitdagingen.

Principe 3: Maak Leren Onderdeel van Bestaande Gewoontes

Mensen zijn gewoontedieren, en dat is handig in ons drukke leven. Maar het kan lastig zijn om nieuwe dingen te doen, zoals leren. Willingham stelt dat de beste manier is om kleine aanpassingen te maken in je bestaande gewoontes, in plaats van grote veranderingen door te voeren.

Een simpel voorbeeld is om naar een ander soort muziek te luisteren als je toch al muziek luistert, of om bewust te zoeken naar nieuwe inzichten in je dagelijkse werk. Als je niets doet, laten algoritmes je vaak meer van hetzelfde zien, waardoor je amper nieuwe dingen ontdekt.

Voor L&D- en HRM-professionals betekent dit principe: Ontwerp manieren van leren die goed passen bij de dagelijkse taken en gewoontes van medewerkers. Denk aan korte leermomenten zoals microlearnings, het inbouwen van reflectie in bestaande processen en het stimuleren van leren door dingen te proberen op de werkplek.

Het Belangrijkste: Leren als Waarde Zien

Willingham sluit af met een extra, belangrijk punt. Om ervoor te zorgen dat leren echt essentieel wordt gevonden, moeten we een omgeving creëren waarin leren als iets waardevols wordt gezien, en niet als iets wat je moet doen. Hij geeft het voorbeeld van een kind dat de regels thuis vergelijkt met die bij een vriendje, waardoor het kind verbaasd is en iets leert: niet overal gelden dezelfde regels.

Dit laat zien dat leren goed gaat in een omgeving waar openheid is, waar je dingen kunt vergelijken en waar nieuwe ideeën gewaardeerd worden.

Voor L&D- en HRM-professionals betekent dit bonusprincipe: Werk actief aan een cultuur waarin leren belangrijk is binnen de organisatie. Dit betekent dat je nieuwsgierigheid aanmoedigt, open gesprekken en het delen van kennis stimuleert, successen in leren viert. Leren wordt dan gezien als een belangrijk onderdeel van de ontwikkeling van iedereen en het succes van de organisatie. Leren moet niet iets aparts zijn, maar iets wat overal aanwezig is.

Geen stof tot nadenken, maar juist doen!

De ideeën van Daniel Willingham zijn handig om in je achterhoofd te hebben als je nadenkt over hoe je volwassenen het beste kunt laten leren. Ze helpen mij persoonlijk om beter te begrijpen hoe we er als learning professionals voor kunnen zorgen dat iedereen blijft leren. Met als essentiële principes: zelf ontdekken, een fijne leerplek en het koppelen van leren aan wat we al doen binnen ons werk. Als we deze drie principes inzetten,  maken we dat leren belangrijk en vanzelfsprekend wordt gevonden. En dat maakt dat leren iets is wat iedereen graag doet!

Geschreven door Helma van den Berg, microlearning expert Let’s Learn!

Wil je weten wat ontleren is? Bekijk dan deze infographic of lees het artikel CTR-ALT-DEL: is het brein te resetten?

Inspiratiebron: video Daniel Willingham