Geschatte leestijd: 5 minuten

Puzzelen als tijdverdrijf. Om je hoofd leeg te maken. Even niks moeten. Gewoon puzzelen. Lekker toch? En toch heeft het een link met leren. Want gaandeweg het puzzelen heb je een methode ontwikkeld om zo vlot mogelijk en op een plezierige manier de puzzel uit te leggen. Je vogelde die methode zelf uit, of leerde hem van je ouders, broer of zus. En ondertussen had je keer op keer plezier: beetje bij beetje ontstond op de tafel de gekozen afbeelding zoals op de doos te zien was. Natuurlijk waren er frustrerende momenten, lukte het even niet of zat het tegen. Dan legde je de puzzel aan de kant om er op een later tijdstip, als het hoofd er weer naar stond, mee verder te gaan. Tot dat de puzzel af was. Trots als een pauw liet je het resultaat aan iedereen zien: die 1000 stukjes had je toch maar mooi gefikst. 

Methode van Gespreid Leren

Herken je het systeem? De methode die je bij het puzzelen gebruikt wordt ook toegepast bij ‘Gespreid Leren’. Met korte intervallen, leer je in korte lessen nieuwe leerstof. Door regelmatig afstand te nemen, de stof in verschillende vormen te herhalen en langzaam uit te breiden, verdiep je je kennis en kun je deze beter onthouden. Dit komt omdat het leren op deze manier makkelijker en minder belastend is. En ja, deze methode, die ook wel Spaced Learning wordt genoemd, heeft veel overeenkomsten met hoe wij een puzzel uitleggen. 

Stap 1 – Het kader

Bij de puzzel begin je met het kader: eerst zoek je de hoekstukjes uit de doos, waarna je alle kantstukjes daartussen plaatst zodat het frame ontstaat. Bij het gespreid leren doe je dit ook: eerst wordt het onderwerp geïntroduceerd en wordt het kader aangegeven waarbinnen op dit onderwerp geleerd gaat worden. Staat het kader? Dan neem je even afstand om te kijken met welk deel je verder gaat. 

Stap 2 – Focus 

Als puzzelaar richt je je na het kader op een specifiek deel van de puzzel. De blauwe lucht, die specifieke figuur of een bepaalde structuur. Welk deel je ook kiest: je aandacht gaat naar die kleur of dat onderdeel. Af en toe kijk je even naar het kader om te zien waarop het aansluit. En op het moment dat je even afstand neemt kijk je en passant weer even op de doos om te zien hoever je gevorderd bent met de afbeelding. En zo gaat het ook bij gespreid leren. Elke korte learning herhaal je een deel van wat je al geleerd hebt om vervolgens een stukje dieper op de stof in te gaan door te focussen op een bepaald onderdeel. Waarna het weer tijd is voor een korte onderbreking.

Stap 3 – Afstand nemen

Tijdens het puzzelen zijn er altijd momenten dat het even niet lukt. Je zit vast. Kunt niet het juiste puzzelstukje vinden of kiest keer op keer een stukje dat niet blijkt te passen. Of je wordt afgeleid door storende elementen. Op zo’n moment ben je er gewoon even klaar mee. Moe van. Je legt de puzzel aan de kant. Puzzelen heeft nu geen zin. Door afstand te nemen zakt de frustratie weg. Krijg je weer zin om aan de slag te gaan en begin je de volgende dag weer vol goede moed aan de uitdaging. Met nieuwe ideeën qua aanpak of het besef dat je beter eerst met een ander deel kunt doorgaan. Net als bij Spaced Learning zorg je door de tussenpozen dat het onderbewuste aan de slag gaat met het verwerken van wat je geleerd hebt. Om dit als je het weer oppakt actief toe te passen. 

Stap 5 – Toepassen

En dan is de puzzel af. Elk stukje ligt op zijn plek. Het is één geheel geworden, precies zoals de afbeelding op de doos. Efficiënt en zonder tijdsverlies heb je hem uitgelegd. En na al die keren dat je over de puzzel gebogen zat, kun je hem wel dromen. Deze kracht heeft Spaced Learning ook. Door gespreid in de tijd steeds kleine stukjes te leren en te herhalen, leer je niet alleen efficiënt en zonder tijdsverlies, maar zorg je ook dat je de leerstof opslaat voor de lange termijn. Zodat je de nieuwe kennis elke keer dat je het nodig hebt kunt toepassen.  

Spaced Learning & puzzelen: dat doe je met plezier

Puzzelen is en blijft een plezierig tijdverdrijf. Niet zozeer om iets te leren, maar om het hoofd even leeg te maken. Grappig genoeg kun je juist heel effectief en laagdrempelig nieuwe kennis in je hoofd opslaan door te leren zoals je puzzelt. Precies! Door gespreid te leren, wat bovendien een even plezierige ervaring als puzzelen kan zijn. 

Tekst: Olga Helmer, communicatiespecialist Let’s Learn!
Afbeeldingen: Ds Stories (hoofdafbeelding) en Karolina Grabowska

Leer meer!

• Weten hoe Spaced Learning de strijd met de vergeetcurve aangaat? We maakten er deze mooie Infographic over.
• Spaced Learning in een omscholingstraject? Lees hier hoe André Haardt, de oprichter van Chapter, dit gebruikt om je te laten flirten met je nieuwe baan.
• Een ander voorbeeld lezen van hoe dit werkt? Klik hier voor de Challenge bij ViVa! zorggroep.