Estimated reading time: 6 minuten
Als het om leren gaat, heeft iedereen zijn eigen voorkeur voor de manier waarop geleerd wordt. Maar welke leervoorkeur je ook hebt: succes is hiermee nog altijd niet gegarandeerd. Want leren is een complex cognitief proces dat van veel factoren afhankelijk is. En daar waar de een slaagt en zijn leerdoel bereikt, struikelt de ander en haakt af. Al dan niet in het zicht van de eindstreep. En dat heeft alles te maken met het duveltje dat ‘motivatie’ heet.
Het duveltje ‘Motivatie’
Motivatie is heel persoonlijk en is niet zomaar bij iemand op te leggen. Zo ga ik bijvoorbeeld vier keer per week hardlopen om keer op keer met veel energie en een voldaan gevoel terug te komen. Je ziet mijn partner af en toe denken: ‘Die is gek!’ Terwijl ik denk als hij ’s avonds nog doodleuk achter de computer gaat zitten om zijn learning strike te behouden: ‘Doe normaal joh, de dag is om. Ik duik lekker mijn spannende boek in.’ Allebei zijn we op verschillende momenten gemotiveerd voor andere zaken. Want dat wat onze belangstelling heeft houden we vol, maar dat waar weinig of geen interesse voor is niet. Dus tja, die motivatie. Dat is wat leren mede ingewikkeld maakt.
Motivatie heeft veel invloed!
Als motivatie zoveel invloed op leren heeft, laten we daar dan eens verder op inzoomen. Als je even op internet rondstruint, dan vind je veel blogs en artikelen over hoe je motivatie opdoet om te leren. De onderstaande 5 tips kwamen bovendrijven:
1. Deel je werk op in kleinere taken. Dat kan ik als microlearning expert als de beste, maar het betekent soms ook dat ik steeds opnieuw motivatie moet opbrengen. En dat past niet zo bij mij.
2. Ga 15 minuten studeren. Goede tip, maar als ik losga met leren, dan ben ik niet te stoppen na 15 minuten. Aan de andere kant: ik houd wel graag zelf de regie en beslis zelf of ik na 5, 15 of 30 minuten doorga of niet. Dus dit is wel een nuttige tip, mits je jouw ideale tijdsduur zelf mag bepalen.
3. Beloon jezelf voor het leren. Iets waar ik misschien iets te goed in ben: ik ben zo weer een hele avond met iets heel anders bezig. Maar of dat direct helpt: misschien moeten er kleinere beloningen in het verschiet liggen, passend bij de omvang van de leerstof.
4. Zorg voor een goede planning en werkplek. Daar kan ik wat mee. Ik vind het heerlijk om een planning te maken én mezelf eraan te houden. De werkplek is logisch, terwijl ik dit schrijf zit ik lekker in mijn eigen kamer te werken en geniet ik van de rust en ruimte om me heen.
5. Blijf realistisch. Ook dat lukt me wel. Leren doe ik namelijk niet op commando. Ik kan zeker wel motivatie opbrengen als het een onderwerp is waar anderen ook mee bezig zijn en waar ik weet dat ik wat mee kan. Want als ik begin, weet ik ook dat het realistisch is. Dus eenmaal gestart, dan is deze afweging voor mij al gemaakt.
Chantagepraktijken die onze motivatie om zeep te helpen
Je ziet: hoewel alle vijf de tips goede leertips zijn, heb je ook kunnen lezen dat ze niet allemaal even goed voor mij werken. Amusant nietwaar? En tegelijkertijd weet ik dat jij als lezer hele andere ervaringen hebt met deze vijf punten. En er zo je eigen struggles mee hebt. Want die waar ik op aan sla, motiveren jou misschien helemaal niet. En dat komt omdat wij allemaal ons eigen duveltje van motivatie op onze schouder hebben. Die ons bij elk van deze tips iets influistert om ons mee te chanteren.
Hoe verleid je een duivel?
Maar wat zet ons dan wel aan tot leren? Wat maakt dat we ons innerlijke duveltje te lijf gaan? Helene Ahl (2006) geeft aan dat een volwassene op zes verschillende manieren gemotiveerd kan raken om te gaan leren. Dit zijn die punten:
- Vanuit economisch / rationeel perspectief
Als je een cursus op het werk volgt, kan je een nieuwe positie binnen het bedrijf en salarisverhoging krijgen.
- Vanuit sociaal perspectief
Als een groot deel van je vrienden geïnteresseerd is in een onderwerp waar je zelf weinig van afweet wil je mogelijk zelf ook meer over dat onderwerp te weten komen.
- Vanuit psycho-biologisch perspectief
Soms wil je leren omdat je gedreven bent en gewoonweg iets wil behalen. Bijvoorbeeld omdat je wilt laten zien wat je in je mars hebt, om een goed verzekerde toekomst te hebben of vanwege prestige.
- Vanuit educatief perspectief
Je kunt iets gaan leren, omdat je beloond wordt. Als je leert, krijg je bijvoorbeeld een compliment van een ander, waardering, een certificaat of een cadeau zonder dat dit een financiële beloning hoeft te zijn.
- Vanuit behoeftegedreven perspectief
Leren kan ontstaan vanuit een innerlijke behoefte. Je volgt op vrijwillige basis een cursus op het werk, omdat je je werk beter wilt kunnen doen en met tevredenheid wilt terugkijken op goed uitgevoerde taken op het werk.
- Vanuit cognitief perspectief
Ook kun je in bepaalde dingen geïnteresseerd zijn en daar graag meer over willen weten of leren. Je volgt bijvoorbeeld een cursus bij de Volksuniversiteit om je in een taal, de natuur, kunst of iets anders wat jou boeit te verdiepen.
Hou het duveltje van motivatie eronder
Veel van de punten die Helene Ahl noemt, veroorzaken het gevoel dat ‘leren onontkoombaar’ is geworden. Iemand die werkloos dreigt te worden en de kans krijgt om zich om te laten scholen, zal eerder bereid zijn om een opleiding te gaan volgen. Dat is in zijn of haar geval de enige mogelijkheid. Het verhoogt de motivatie aanzienlijk. Maar, verdrijft het ook voorgoed het duveltje van motivatie op je schouder? Helaas. Want ondanks dat leren ‘onontkoombaar’ is geworden, probeert dat duveltje de motivatie nog altijd te beïnvloeden. Hij zal de lerende blijven kietelen en klieren in een poging dat deze afhaakt. Totdat de lerende zegt: ‘En nu ben ik je zat, duveltje! Nu sta ik boven je. Ik merk dat ik met leren mijn doel bereik, dus jij kunt wel inpakken!’
Geschreven door: Helma van den Berg, microlearning expert Let’s Learn!
Inspiratiebronnen:
Greef, M. de (2022). Motivatie als sleutel tot leren.
Ahl, H. (2006). Motivation in adult education: a problem solver or a euphemism for direction and control? International Journal of Lifelong Education, 25(4), p. 385 – 405.
Leer meer!
– Meer lezen over motivatie bij leren? Dat kan in deze eerdere blogs:
‘Richtingsbesef & Leerpijn‘ en
‘Koppie koppie: balanceer met cursusinhoud voor optimale motivatie‘.
– Snel leren wat de sleutels voor motivatie zijn? Je overziet het in één blik in onze infographic ‘Sleutels voor motivatie: waar doen we het voor?‘
